اسپرسو
اسپرسو با عبور دادن آب نزدیک به نقطه جوش با فشار بسیار از میان دانههای آسیاب شده قهوه تهیه میشود. اسپرسو یک قهوه دارای غلظت بالاتری از مواد محلول و معلق جامد است.
اسپرسو را لوییجی بتزرا، صاحب یک شرکت تولیدی در سال ۱۹۰۳ اختراع کرد. ایدهٔ او وارد کردن فشار به فرایند دم کردن قهوه بود که زمان لازم برای دم کشیدن قهوه را کم میکرد. او نام دستگاه جدیدش را ”دستگاه قهوهٔ اسپرسو” گذاشت. اسپرسو در ایتالیایی به معنای سریع است.
اسپرسو پایه برخی از نوشیدنیها مانند کافه لاته، کاپوچینو، کافه ماکیاتو، کافه موکا و کافه آمریکانو است. در تهیه کاپوچینو حتماً اسپرسو را بهکار میبرند ولی در تهیه کافه لاته این امر ناگزیر نیست. میزان کافئین موجود در اسپرسو در واحد حجم از سایر نوشیدنیها بیشتر است و به این دلیل هم هست که اکثر اوقات در مقیاسهای کوچک سرو میشود. یک اسپرسو ۶۰ میلی لیتری دارای ۸۰ الی ۱۵۰ میلیگرم کافئین است در حالیکه یک قهوه معمولی با حجم ۲۴۰ میلی لیتر داری ۹۵ الی ۲۰۰ میلیگرم کافئین است.[۱]
فرایند آمادهسازی
یک دستگاه اسپرسو ساز
اسپرسو با عبور آب بسیار داغ (حدود ۹۵ درجه سیلسیوس) که تحت فشار است از روی قهوه آسیاب و بهم فشرده شده درست میشود.[۲] هیچ استاندارد جهانی برای استخراج اسپرسو تعریف نشدهاست،[۳] قوری موکا (موکا پات) و دستگاه اسپرسو ساز مهمترین ابزار آلات برای تهیه این نوشیدنی میباشند. اما چند تعاریف منتشر شده وجود دارد که سعی کردهاند تا در ارتباط با میزان و نوع پودر قهوه، دما و فشار آب و نرخ استخراج محدودیتهایی را ایجاد کنند.[۴][۵]
میزان برشته کردن اسپرسو
اسپرسو نوعی دانه مخصوص یا سطح خاصی از برشته شدن نیست بلکه هر نوع دانه قهوه، با هر سطحی از برشته شدن میتواند برای تولید یک اسپرسو معتبر مورد استفاده قرار گیرد. بهطور مثال در نواحی جنوبی ایتالیا معمولاً از انواع بیشتر برشته شده (تیرهتر) و هرچه رو به شمال میروید از انواع کمتر برشته شده (روشنتر) استفاده میشود و اگر هم به خارج ایتالیا بنگرید تنوع گستردهتری را مشاهده خواهید کرد.
پارامترهای فنی که توسط «انیستیتو ملی اسپرسوی ایتالیا» برای یک فنجان اسپرسو تأیید شده از سوی این انیستیتو مشخص شدهاست در جدول زیر آورده شدهاست
میزان کافئین موجود در قهوه رابطه مستقیمی با میزان رست قهوه دارد. به این شکل که هر چه رست قهوه تیرهتر باشد، دانه قهوه میزان کافئین بالاتری دارد. معمولاً هر رستهای تیرهتر مزههای شکلاتی تر و تلخ تری دارند. قهوههای ایتالیایی معمولاً طعمهای تلختر و رستهای تیرهتر و شکلاتی دارند.
[زمان مصرف قهوه ۱]
عنصر پارامتر
سهم خاک قهوه ۷ g ± ۰٫۵
دمای خروجی آب ۸۸°C ± ۲°C
دمای داخل فنجان ۶۷°C ± ۳°C
فشار آب ورودی ۹ bar ± ۱
زمان نفوذ ۲۵ seconds ± ۵
حجم داخل یک فنجان (شامل کف) ۲۵ ml ± ۲٫۵